ผ้าสไบมอญบางลำภู

ชนชาติมอญ มีรูปแบบประเพณี วัฒนธรรม วิถีชีวิต และศิลปะอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวมาอย่างยาวนาน แต่ถูกทำให้ผสมผสานกลมกลืน จนเกือบจางหายไปหลังจากที่ชาวเมียนมาเข้ายึดครอง ชาวมอญบางส่วนได้อพยพหนีภัยสงครามมาตั้งถิ่นฐานอยู่ในประเทศไทย แต่ชาวมอญไม่ว่าในถิ่นฐานใดก็ยังคงความพยายามที่จะสืบสาน และส่งต่อความเป็นมอญให้แก่บรรดาลูกหลาน และสไบมอญก็คืออัตลักษณ์อันโดดเด่นอย่างหนึ่งของชาวมอญ นอกเหนือจากความสวยงามแล้ว เครื่องประดับตกแต่งร่างกายชิ้นนี้ยังมีความหมายและที่มาที่น่าสนใจ  โดยหนึ่งในชุมชนที่ยังคงรักษาวิถีคนมอญ ไปพร้อมกับการรื้อฟื้นภูมิปัญญาที่กำลังจะสูญหาย ก็คือชุมชนมอญบ้านบางลำภู อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งได้เริ่มฟื้นฟูการปักสไบมอญมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561 จนทุกวันนี้ในหมู่บ้านมีช่างปักสไบฝีมือดีหลายท่าน และมีการสร้างสรรค์ลวดลายแปลกใหม่ที่เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น เพิ่มขึ้นอยู่เสมอ

          เดิมชาวมอญบางลำภูมีการปักผ้าสไบใช้เองกันอยู่บ้าง แต่ลวดลายที่ใช้ปักไม่ใช่ลายที่เป็นที่นิยมกันแบบในปัจจุบัน ในยุคแรกของการฟื้นฟูการปักผ้าสไบนั้น ชาวมอญบางลำภูได้ผ้าสไบมอญเจ็ดริ้ว จังหวัดสมุทรสาครเป็นต้นแบบ ซึ่งจะเป็นสไบลายดอกมะเขือ จากนั้นจึงมีการสร้างสรรค์ลายดอกลำพู ลายกุ้ง หอย ปู ปลา อันเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นที่อยู่ใกล้กับทะเล ลายดอกลีลาวดีอันเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดเพชรบุรี ขาดไม่ได้คือลายหงษ์ที่เป็นสัญลักษณ์ของชาวมอญ เริ่มจากมีคนสนใจปักสไบอยู่ไม่กี่คน กลายเป็นคนนิยมปักสไบกันทั้งหมู่บ้าน จากที่เคยต่างคนต่างอยู่ ไม่ค่อยมีกิจกรรมร่วมกันพอมีกลุ่มสไบมอญบางลำภู สมาชิกกลุ่มก็เริ่มมารวมกลุ่มกัน ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ได้พูดคุยถึงเรื่องราวเหตุการณ์ในปัจจุบัน และระลึกถึงเรื่องราวและกิจกรรมที่เคยทำร่วมกันในอดีต ทำให้คนในชุมชนมีความรักและความสามัคคีกันมากยิ่งขึ้น

• Prev
• Next